Onderwijs

“In een nieuwe samenleving is er leerling-gericht onderwijs, dat is aangepast aan de talenten en interesses van het kind. Vaardigheden als kritisch denken, samenwerking, emotionele intelligentie, creativiteit en welzijn staan hierbij voorop.”

Het onderwijs is tegenwoordig veelal een lesfabriek geworden die is vastgelopen in regels en starre structuren. Het lesmateriaal is vaak eenzijdig, politiek gekleurd en gericht op het klaarstomen voor de arbeidsmarkt. Het is belangrijk dat er nieuwe onderwijsvormen ontstaan, waarbij ieders eigen talentontwikkeling, leervorm en leertempo centraal staan.

De Vrije scholen zijn al wat langer bekend. Daarnaast ontstaan er nu ook in hoog tempo allerlei andere vernieuwende initiatieven, zoals Leraar in de buurt, Thuisonderwijs of het Zelf oprichten van een school. Op deze pagina brengen we er een aantal in beeld. Onderaan deze pagina staan diverse links naar vernieuwende onderwijsconcepten, particuliere scholen, relevante nieuwsberichten en video’s.

Vrije scholen

Vrije scholen (ook wel Waldorfonderwijs genoemd) hanteren een onderwijsvorm die is gebaseerd op de filosofie van Rudolf Steiner, de grondlegger van de antroposofie. Zijn pedagogie streeft ernaar de intellectuele, artistieke en praktische vaardigheden van leerlingen op een geïntegreerde en holistische manier te ontwikkelen. Het ontwikkelen van de verbeeldingskracht, creativiteit en sociale kwaliteiten van het kind staat centraal. Je kunt hier bekijken waar de Vrije Scholen te vinden zijn in Nederland. Je kunt ook zelf een vrije school oprichten. Bekijk hier de informatie hierover van de Vereniging van Vrije Scholen.

Leraar in de buurt

Een mooi initiatief voor leerlingen van het basis- en voortgezet onderwijs is Leraar in de buurt. Dit is een platform waar vraag en aanbod bij elkaar komt op het gebied van het nieuwe onderwijs. Deze website is voor alle bewuste leerlingen, leraren, schoolleiders en andere onderwijs betrokkenen die willen verbinden en elkaar willen inspireren op weg naar transformatie van het onderwijs. Leraar in de Buurt stelt het geluk en welzijn van het kind vóór de systemen.

Voor iedereen die levenslang leerplezier wil, is er het platform Educatie in de Buurt. Dit platform zorgt ervoor dat bewuste leraren, leerlingen, coaches, trainers, opleiders en andere onderwijs betrokkenen elkaar vinden om elkaar te inspireren en samen het nieuwe onderwijs te realiseren. Ze organiseren wekelijks een webinar.

Wanneer elk mens wordt gewaardeerd om zijn unieke talenten, draagt dit bij aan een mooie samenleving. Iedereen heeft de vrijheid om vanuit eigen wensen en behoeftes te leren en ont-wikkelen en neemt daardoor verantwoordelijkheid en eigenaarschap over zijn leven. Leren zoals dat van nature bedoeld is en vooral leren van elkaar.

B3-scholen

B3-scholen zijn particuliere scholen die basisonderwijs en voortgezet onderwijs aanbieden en die niet bekostigd worden vanuit de overheid. Ouders zijn dan ook zelf verantwoordelijk voor het betalen van het lesgeld en andere bijkomende kosten voor het verzorgen van onderwijs. Als een dergelijke instelling voldoet aan de wettelijk gestelde eisen, dan kan de instelling de status van leerplichtschool verwerven. De onderwijsinspectie voert dan wel inspecties uit met betrekking tot het onderwijs dat gegeven wordt.

Door het oprichten van een B3-school is de school vrij van veel overheidseisen en kan er meer worden ingespeeld op wat de kinderen echt nodig hebben waardoor er vrijer onderwijs gegeven kan worden. Kinderen voldoen aan de wettelijke leerplicht wanneer ze naar een B3 school gaan. Zie ook deze tips en deze cursussen van de school Aventurijn voor het opzetten van een B3-school.

Zie ook dit overzicht van B3-scholen voor primair onderwijs, waarover de onderwijsinspectie een bindend advies aan de leerplichtambtenaar heeft uitgebracht of waarbij ze een kwaliteitsonderzoek heeft uitgevoerd.

Thuisonderwijs

Een andere vorm van privé onderwijs is thuisonderwijs. Daarbij kunnen ouders zelf onderwijs geven aan hun kinderen. Hiervoor moet er een vrijstelling van inschrijvingsplicht met betrekking tot de leerplicht worden geregeld zodat ouders thuis onderwijs kunnen verzorgen.

De ouders (of verzorgers) creëren hiervoor een inspirerende en sociale leeromgeving, waarbinnen individueel maatwerk vooropstaat. Ze pakken dat grondig aan, door zich in te lezen en regelmatig samen met andere thuisonderwijzers af te spreken voor sociale en leerzame activiteiten. Het is dus niet hetzelfde als ‘niet naar school gaan’, maar vereist veel tijd en inzet van kinderen en ouders.

Ouders kunnen kiezen voor een manier van werken die het beste past bij de leerstijl van hun kind. Daarbij kunnen ze gebruikmaken van een ruim aanbod aan lesmaterialen die beschikbaar zijn via internet, afstandsonderwijs, schoolmethodes, (ervarings)deskundigen, familieleden en netwerken van thuisonderwijzers. De Nederlandse Vereniging voor Thuisonderwijs biedt op hun website informatie over wat thuisonderwijs is, wie ervoor kiest, hoe je het vorm geeft, etc.

Meester met Missie

Nico Miedema geeft op de website MeesterMetMissie.nl praktische tips, persoonlijke verhalen van hem als schoolmeester en meer inspiratie om onderwijs (en daarmee de samenleving) een succesvolle transformatie te geven.

Onderwijs zou een bakermat kunnen zijn voor ware Autodidactische Levensexperts. Het zou een plek kunnen zijn waar we bijdragen aan een samenleving vol bewuste, kritische, liefdevolle, creatieve mensen die samen bijdragen aan een betere wereld. Bekijk ook dit interview met Nico Miedema waarin hij zijn visie geeft op de onderwijs-transformatie die nodig is.

Wij de Ouders

Wij de Ouders is een burgercollectief van verontruste ouders uit heel Nederland die zich zorgen maken over het geestelijke en lichamelijke welzijn van kinderen als gevolg van de coronamaatregelen. Ze staan voor de vrijheid, gezondheid en ontwikkeling van kinderen en waken ervoor dat dit door onwetenschappelijke en ongefundeerde coronamaatregelen op scholen wordt aangetast.

Ze geven aan wat je vandaag nog kunt doen. Zoals in gesprek gaan en verbinden met andere ouders (er is nog veel onwetendheid); samen met andere ouders in gesprek gaan met docenten en de schooldirectie; je standpunt en juridische stappen kenbaar maken aan de schooldirectie (bekijk voorbeeldbrieven). Of download en verspreid deze flyer onder zoveel mogelijk ouders van de school van je kind(eren) om te zorgen voor meer bewustwording.

Meer informatie

Een aantal vernieuwende onderwijsconcepten (zelf nader te onderzoeken):

  • IBBO – “Ik Ben Bewust Onderwijs” scholen voor basis- en voortgezet onderwijs; gericht op het bewust worden van het eigen proces; individuele aanpak en onderwijs op maat staan daarbij centraal; erkende spirituele scholen. Bekijk locaties.
  • De Ondernemende School – onderwijsconcept om ouders en leraren te faciliteren om scholen te realiseren die daadwerkelijk ingaan op de vragen die de kinderen van deze tijd en de nabije toekomst stellen voor hun ontwikkeling als mens; een lerende gemeenschap van ouders, leraren en kinderen die in hun midden een school mogelijk maken. Zie ook de initiatieven van de school in Zutphen en Almere.
  • Democratisch onderwijs – kinderen ontwikkelen zich in vrijheid en gelijkwaardigheid; zelfgestuurd leren en meebeslissen over de invulling van de leeromgeving; resulterend in authentieke, open-minded, verantwoordelijke personen die dichtbij zichzelf staan en zich kunnen manifesteren in de moderne samenleving. Bekijk overzicht van de scholen.
  • Vereniging Agora Onderwijs – autonoom leren; elk kind volgt zijn eigen leerroute; nieuwsgierigheid is leidend; de coach stuurt, stimuleert, inspireert, helpt analyseren, adviseert en geeft feedback. Bekijk hier de deelnemende scholen.

Een aantal vernieuwende scholen:

  • Aventurijn – Kleine school voor avontuurlijk onderwijs in Loenen; voor kinderen van 4-18 jaar. Zie ook: Blog met ervaringen van een schoolleider.
  • Novi Mundi – Basis en voortgezet onderwijs in Leersum.
  • Nova Vita – Democratische school in Maastricht.
  • School de Hofakker – Vrije school in Vorden.
  • De Werfklas – Waldorfschool geïnspireerd door de antroposofie; gelegen in de ecologische wijk Eva-Lanxmeer in Culemborg.
  • De Brug – Nieuwe startende democratische basisschool in Boskoop; voor kinderen van 4-14 jaar.
  • School De Brink – Op 7 maart 2022 zijn zij gestart met Voortgezet Onderwijs; B3-school in regio Oss.
  • NowSchool – een particuliere learning community; eind augustus 2022 starten ze als basisschool voor kinderen van 4 t/m 6 jaar in Hilversum.
  • Overzicht van B3-scholen voor primair onderwijs, waarover de onderwijsinspectie een bindend advies aan de leerplichtambtenaar heeft uitgebracht of waarbij ze een kwaliteitsonderzoek heeft uitgevoerd.

Inhoud onderwijs:

Boek:

In Free to Learn betoogt ontwikkelingspsycholoog Peter Gray dat we kinderen die het goed doen in de voortdurend veranderende wereld van vandaag, moeten toevertrouwen hun eigen leren en ontwikkeling te sturen. Op basis van bewijzen uit de antropologie, psychologie en geschiedenis toont hij aan dat vrij spel het belangrijkste middel is waarmee kinderen leren hun leven te controleren, problemen op te lossen, met leeftijdsgenoten om te gaan en emotioneel veerkrachtig te worden. Free to Learn is een moedig, contra-intuïtief voorstel om onze kinderen te bevrijden uit de ketenen van het nieuwsgierigheid-dodende instituut dat we school noemen, en suggereert dat het tijd is om te stoppen met vragen wat er mis is met onze kinderen, en te beginnen met vragen wat er mis is met het systeem. Het laat zien hoe we kunnen handelen, als ouders en als leden van de samenleving, om het leven van kinderen te verbeteren en hun geluk en leren te bevorderen.

Nieuwsberichten:

Video’s:

  • Andere Tijden – De gelukkige klas; over Iederwijs scholen.
  • Vrij-Natuurlijk.nl – Waarom democratisch onderwijs; filmpje dat laat zien hoe een complex en getalenteerd persoon wordt reduceerd tot een “probleem”.
  • Documentaire Alphabet – We beschikken over de buitengewone kracht van de verbeelding, maar dit talent vernietigen we systematisch in onze kinderen en in onszelf. Bekijk trailer.

Onderstaand een mooie video die in het kort samenvat wat er zou moeten veranderen aan het onderwijssysteem (5:34 min.).

Everybody is a Genius. But if you judge a fish by its ability to climb a tree, it will live its whole life believing that it is stupid.
– Albert Einstein


- Aanvullingen zijn van harte welkom. Daarmee kun je ook anderen inspireren! -